హితోపదేశ-సుభాషిత-శ్లోకాః - 0.27

🙏హితోపదేశ-సుభాషిత-శ్లోకాః - 0.27🌺
🌷
మూలమ్--
ఆయుః కర్మ చ విత్తం చ విద్యా నిధనమేవ చ ।
పఞ్చైతాని హి సృజ్యన్తే గర్భస్థస్యైవ దేహినః ॥౦.౨౭॥
🌺
పదవిభాగః--
ఆయుః కర్మ చ విత్తం చ విద్యా నిధనమ్ ఏవ చ । పఞ్చ ఏతాని హి సృజ్యన్తే గర్భస్థస్య ఏవ దేహినః ॥౦.౨౭॥
🌸
అన్వయః--
ఆయుః కర్మ చ విత్తం చ విద్యా నిధనమ్ ఏవ చ– ఏతాని పఞ్చ హి గర్భస్థస్య ఏవ దేహినః సృజ్యన్తే ॥౦.౨౭॥
🌼
ప్రతిపదార్థః--
ఆయుః = జీవితకాలః ; కర్మ = జీవికాసాధనం కర్మ, శుభాశుభమాచరణం వా ; విత్తం = ధనమ్ ; విద్యా ; నిధనం = మృత్యుః ; ఏతాని పఞ్చ ; గర్భస్థస్య = మాతుః కుక్షిస్థస్యైవ ; దేహినః = ప్రాణినః, జీవినః, శరీరిణః ; సృజ్యన్తే = కల్ప్యన్తే ॥౦.౨౭॥
🌻
తాత్పర్యమ్--
శరీరిణః పఞ్చ విషయాః– ౧. జీవనపరిమాణం, ౨. పోషణాయ వృత్తిః శుభాశుభకార్యాణి వా, ౩. ఆర్థికస్థితిః, ౪. జ్ఞానం, ౫. మరణసమయశ్చ– సర్వే జన్మనః పూర్వం గర్భే స్థితే ఏవ నిర్ధృతాః భవన్తి। (కోఽపి ఏతేషామభావస్య కారణం ప్రయత్నలోప ఇతి వక్తుం న శక్నోతి। ప్రాణినః మాతృగర్భస్థితేః పూర్వమేవ తస్య పూర్వజన్మనః కర్మ అనుసృత్య ఆయుఃప్రమాణాదికం నిర్దిశ్యతే। అనేన నిష్కర్షేణ, స్థితౌ పరిణామః నితరామ్ అసమ్భవ ఇతి కథితుం న శక్యతే। అభ్యాసప్రయత్నాభ్యాం తత్ర కర్మ-ధన-విద్యావిషయేషు లాభో భవేత్। యది లాభో న దృశ్యేత, తర్హి శుచా న కార్యా ఇత్యేవాస్య శ్లోకస్యార్థః।) ॥౦.౨౭॥
🌿
హిన్ద్యర్థః--
కుఛ లోగ జో కహా కరతే హైం కి- జబ మనుష్య గర్భ మేం రహతా హై తభీ ఉసకీ ఆయు, కర్మ (వ్యవసాయ, ధన, విద్యా కౌర మృత్యుకా సమయ- యే (చార వస్తు) నిశ్చిత హో జాతే హైం ॥౦.౨౭॥
☘
ఆన్ధ్రప్రతిపదార్థః :-
గర్భస్థస్య = తల్లి గర్భమందున్న ; దేహినః ఏవ = (శరీరికి) జీవునికి ; ఆయుః = (జీవితకాలము) ఆయుష్షు ; కర్మ = జీవించడానికి చేయు పని లేక వృత్తి ; విత్తం = ధనము ; విద్యా = జ్ఞానము ; నిధనం = చావు ; ఏతాని పఞ్చ = ఈ (నిర్దిష్టములైన) ఐదు ; సృజ్యన్తే = సృష్టించబడతాయి. అనగా నిర్ణయింపబడుతాయి అని అర్థము. ॥౦.౨౭॥
🍀
ఆన్ధ్రతాత్పర్యమ్ :-
తల్లి గర్భమందున్న శరీరికి అనగా జీవునికి, అతని యొక్క జీవితకాలము అనగా ఆయుష్షు, జీవించడానికి చేయు పని లేక వృత్తి , ధనము, జ్ఞానము మరియు చావు అనే ఈ నిర్దిష్టములైన ఐదు కూడా, ఆ దశయందే సృష్టించబడతాయి. అనగా నిర్ణయింపబడుతాయి అని భావము. ॥౦.౨౭॥
🙏